Şeker Hastalığı Nedir? Diyabet Testleri ve Daha Fazlası hakkında detaylı bilgilere bu yazımızda yer verdik.
Şeker hastalığı vücudun insülin üretmesi ya da üretilen insülini kullanamaması sonucu ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Bu sebeple kandaki şeker seviyesi anormal boyutlara ulaşır.
Zaman içerisinde diyabet damarlarda ve sinirlerde zarara sebep olabilir.
Görme zorlukları
El ve ayaklarda uyuşukluk ve his kayıpları
Artan felç ve kalp krizi riski
Artan damar ve sinir tahribatı sonucu görülebilecek semptomlardır. Erken teşhis ve daha sağlıklı bir hayat tarzı benimsemek bu semptomları önleyebilir.
Tip 2 Diyabet ve Spor : Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kimler Diyabet Testi Yaptırmalı?
Erken aşamalarda şeker hastalığı semptomları çok hafif seyredebilir, hatta hiç belirti vermeyebilir. Erken semptomlar olarak bilinen aşağıdaki belirtilerden herhangi birini gösteriyorsanız, diyabet testi yaptırmanız önerilir.
Aşırı susama
Sürekli yorgun hissetme
Yedikten sonra bile kaybolmayan açlık hissi
Bulanık görme
Normalden fazla idrara çıkma
Kesik ve çiziklerin geç iyileşmesi
Vücut kitle indeksi 25’in üzerinde olan kişilerin ise, herhangi bir semptom göstermeden düzenli olarak diyabet testi yaptırması tavsiye ediliyor. Ayrıca, aşağıdaki grupta yer alan kişilerin de semptom beklemeden diyabet testi yaptırması öneriliyor.
Yüksek tansiyon, yüksek trigliserit, düşük kolesterol ya da kalp hastaları
Ailede şeker hastalığı olanlar
Daha önce kandaki şeker seviyesi artmış olanlar, ya da insülin direnci olanlar
Düzenli fiziksel aktivitede bulunmayanlar
Polikistik over sendromu olan kadınlar
Ayrıca, 45 yaşının üstündeki tüm bireylerin bu testleri düzenleri olarak yaptırması öneriliyor. Şeker hastalığı riskinin yaşa bağlı olarak arttığı bilindiği için, daha sağlıklı bir yaşam için düzenli kontroller ve testlerin aksatılmaması gerekiyor.
Şeker Hastalığı İçin Yapılan Kan Testleri
A1c Testi
Kan testleri, şeker seviyesinin ölçülmesi için oldukça iyi bir yöntemdir. A1c testi, öncesinde açlık gerektirmeyen ve yaklaşık kan şekerini ölçen bir testtir. Son iki-üç ay içerisinde kandaki glukozun kırmızı kan hücrelerine ne kadar tutunduğunu ölçer.
Kırmızı kan hücrelerinin ortalama ömrü üç ay olduğu için, A1c testi son üç aydaki ortalama kan şekerinizi ölçer. Testi yapmak için çok az miktarda kan yeterli olur, ve sonuçlar yüzde değerleri üzerinden değerlendirilir. Eğer sonuç;
%5,7’den az çıkarsa sonuç normal
%5.7 ile %6.4 arasında çıkarsa prediyabet
%6.5’ten yüksek çıkarsa da şeker hastalığına işaret eder.
Hamile kadınlar ve özel hemoglobin varyantına sahip bireyler A1c testinden doğru sonuç alamayabilir. Bu kişilerin kan şekerini ölçmesi için doktorlarından yardım almaları tavsiye edilir.
Anlık Kan Şekeri Testi
Son olarak ne zaman yendiğinden bağımsız olarak yapılan kan testlerine verilen isimdir. Desilitrede 200miligramın üzerinde çıkan sonuçlar şeker hastalığına işaret eder.
Açlık Kan Şekeri Testi
8-12 saat süreli açlıklardan sonra alınan kandan yapılan şeker hastalığı testlerine verilen isimdir. Sonuç desilitrede;
100 miligram ya da daha az çıkarsa sağlıklı
100-125 arasında çıkarsa prediyabet
126 miligram ya da üstünde çıkarsa da diyabet olarak yorumlanır.
Oral Glukoz Tolerans Testi
Yaklaşık 2 saat süren bu testte ilk olarak şeker ölçümü yapılır ve kişiye şekerli bir içecek içirilir. 2 saat sonra kandaki şeker seviyesi gözlenir. Sonuçlar yine desilitre üzerinden değerlendirilir
140 miligram ve altındaki değerler sağlıklı
140-199 miligram arasındaki değerler prediyabet
200 miligram ve üstündeki sonuçlar şeker hastalığı olarak yorumlanır.
Şeker Hastalığı İçin İdrar Testleri
Genellikle tip 1 şeker hastalığı olduğu düşünüle hastalara uygulanan bir testtir. Vücutta enerji üretimi için kandaki şeker yerine yağlar kullanıldığında keton maddesi açığa çıkar. Eğer idrardaki keton maddesi yüksek miktarda ise vücudun yeteri kadar insülin üretmediği sonucuna varılır.
Hamilelik Diyabet Testleri
Hamilelik şeker hastalığını ölçmek için iki farklı teknik kullanılabilir. İlk testte, hamile bireye glukoz şurubu solüsyonu verilir. Bir saat sonra kan alınarak şeker seviyesi kontrol edilir. Desilitrede 130-140 miligrama kadar olan sonuçlar normal karşılanır. Fakat alınan sonuç bu seviyenin üstündeyse nihai kararı vermek için başka testler yapılması gerekir.
Sonrasında yapılan glukoz tolerans testi için kişinin 8-12 saattir yemek yememiş olması gerekir. Başlangıçta kan şekeri ölçülür ve sonrasında hamile bireye yüksek oranda şeker içeren bir solüsyon içirilir. Kan şekeri her saat olmak üzere toplamda üç kere ölçülür. Eğer sonuçlardan iki veya daha fazlası normalden yüksek seviyede çıkarsa kişiye hamilelik diyabeti teşhisi koyulur.
İkinci ölçüm tekniği olarak da iki saatlik glukoz tolerans testi yapılır. Referans değeri dışında kalan tüm değerler hamilelik diyabeti olarak yorumlanır.